Zinnenprikkelende boeken?

Boek of wijn?

Wat prikkelt de zinnen meer: een goede fles wijn of een geweldig boek? Wie geheelonthouder is, zal waarschijnlijk voor het boek kiezen. De leeshater misschien voor de fles wijn. Of is er een gelijk spel? Lezers zijn in het algemeen ook liefhebbers van een goed glas. Een luie stoel met een glas wijn onder handbereik maakt de lezer tot een tevreden mens. Meer is niet nodig.

Alleen dames

Fotografie: Martijn Gijsbertsen, Sacha de Boer en Jouk Oosterhof

De kans is groot dat de zinnen in de drie genomineerde boeken voor de ANV Debutantenprijs de zinnen van de lezer doen prikkelen. Voor de 24e keer zijn er uit de jaaropbrengst van Nederlandstalige romans en verhalen drie boeken gekozen door de nominatiejury die zij genoeg vond prikkelen om op de shortlist te zetten. De dames hebben opnieuw de overhand. Wat heet: voor het tweede achtereenvolgende jaar staan er alleen maar vrouwen op de shortlist: Persis Bekkering, Mirthe van Doornik en Marieke Lucas Rijneveld.

Persis Bekkering

De roman Een heldenleven van Persis Bekkering is een tweeluik, waarin we via de violist Adrian en de kunstenares Kiriko een beeld krijgen van Igor, een moderne held die de perfectie belichaamt: virtuoos violist, beroemd straatfotograaf, voortreffelijk kok en bohemien. Alles gaat deze levenskunstenaar vlot af. Adrian confronteert Igor met het gebrek aan echt gevoel in zijn spel en zijn leven en wil hem dat bijbrengen. Door Igors overheersende persoonlijkheid faalt hij hierin, maar gelouterd door de ervaring ontdekt hij zijn eigen menselijkheid. Kiriko, een monomane kunstenares die wil ontsnappen aan de gemeenplaats, was zeven jaar eerder de geliefde van Igor, ‘de man zonder eigenschappen’, die als een spook haar leven was binnengedrongen. Hun verhouding strandde op haar gebrek aan overgave tegenover Igors tomeloze ambitie. Deze magistrale roman, vol verrassende wendingen en prikkelende metaforen, gaat in laatste instantie over het streven naar echtheid, rafels en al, in een  gladde neoliberale wereld waar alleen populair succes telt.

Mirthe van Doornik

Op de roman Moeders van anderen van Mirthe van Doornik hoort een waarschuwingsstickertje: ‘Opgelet! Na het lezen zul je nog lang aan de zusjes Nico en Kine blijven denken’. Schuldige is Mirthe van Doornik die hierin twee hartveroverende personages van vlees en bloed opvoert, elk met een eigen taal en binnenwereld, en 285 bladzijden lang in hun hoofd en onder hun huid zit. Zo ga je natuurlijk vanzelf van de meisjes houden en loop je algauw na school met ze mee naar huis waar ze altijd eerst ‘de schade opmeten’: welke van hun vele moeders treffen ze dit keer aan? De promille alcohol in haar bloed is allesbepalend. Gelukkig komen de zusjes thuis bij elkaar, in hun verzonnen en veel veiliger wereldje, maar doordat ze anders gewapend zijn voor het leven, vervreemden ze uiteindelijk ook van elkaar. Indroevig, maar Van Doornik geeft met haar frisse taal, dartelende zinnen en hartige humor de wind vrij spel doorheen haar verhaal.

Marieke Lucas Rijneveld

En Marieke Lucas Rijneveld laat in De avond is ongemak de lezer aan den lijve ondervinden hoe ontwrichtend het overlijden van een familielid kan zijn. In loepzuivere, gedetailleerde zinnetjes weet Rijneveld de beklemmende, ijzige sfeer in huis te vatten. Langzaamaan vervreemdt de dwangmatige Jas van haar omgeving, ondanks haar ontroerende pogingen om alles vast te houden. Ze lijkt niet bestand tegen het almaar groter wordende gevoel van gemis ook voor het geluk van haar ouders verantwoordelijk te blijven voelen. In een geheel eigen, fijnbesnaarde, poëtische taal geeft Marieke Lucas Rijneveld Jas’ pure en onbedorven observaties weer. Vanaf het eerste hoofdstuk grijpt Rijneveld je bij je kladden in deze strak gecomponeerde roman en dompelt ze je onder in de leefwereld van deze ontroerende tiener die worstelt met zichzelf, haar ouders, het geloof, seksualiteit en de scheiding tussen fantasie en werkelijkheid.

Debutanten wijnwagen

De drie genomineerde schrijfsters zijn al ‘s middags te bewonderen wanneer zij gedrieën op de platte wagen met wijnvat over de boekenmarkt trekken en op drie locaties uitstappen om acte de présence te geven. Om 13.30 uur wordt de Bibliotheek AanZet op de Groenmarkt bezocht, om 14.30 uur is de tweede stop bij boekhandel Vos & Van der Leer, bij hun nieuwe zaak in de Visstraat, om daarna om 15.30 uur de laatste stop te  maken bij café-restaurant Magazijn op de Voorstraat. De auteurs stappen uit, presenteren hun boek en lezen een fragment voor.

Prijzen, prijzen, prijzen

Wie van deze drie dames de lezersprijs in het Dordrechts Museum op 7 juli ontvangt, blijft natuurlijk nog in nevelen gehuld. En dat geldt ook voor de juryprijs, want, ja, er zijn twee prijzen dit jaar: een prijs van de kernjuryleden en een prijs van de nominatiejury. Dit betekent dat er twee eerste prijzen zijn van € 3.000,-. Elk van de genomineerden ontvangt in elk geval een bedrag van € 1.000,-. Ook is het mogelijk dat een schrijfster met beide hoofdprijzen naar huis gaat, mocht het oordeel van de twee jury’s gelijk zijn. Nu lijkt het alsof het bij de ANV Debutantenprijs alleen om het geld gaat, maar niets is minder waar. Het is en blijft altijd de bedoeling om debutanten een hart onder de riem te steken en hen zo goed en zoveel mogelijk publiciteit te geven.

Sponsor gezocht

Of dat in de toekomst ook nog zo zal zijn, is zeer, zeer ongewis, want na vijf jaar stopt het Algemeen Nederlands Verbond met de sponsoring van de unieke en belangrijke prijs. Het zou jammer zijn wanneer de Debutantenprijs zou moeten verdwijnen en daarom zijn we op zoek naar een nieuwe, enthousiaste, sponsor. Kent u een persoon, een organisatie of een bedrijf met liefde voor de literatuur die zou kunnen sponsoren, laat het ons weten.

Wie wint?

 

Veel lezers hebben zich vóór de bekendmaking van de shortlist van drie boeken als kernjurylid opgegeven om die te lezen en te beoordelen. Zij bepalen wie de winnaar wordt van de lezersprijs van € 3000,–. Daarnaast is er dit jaar ook een vakjuryprijs van €3000,–.

De nominatiejury die de longlist en shortlist samenstelde, heeft al een winnaar gekozen. Of dat dezelfde is als van de lezersjury blijft de vraag tot de bekendmaking. Dat gebeurt op zondag 7 juli in het auditorium van Art & Dining in het Dordrechts Museum.

Kernjuryleden hebben gratis toegang, voor andere bezoekers bedraagt de toegangsprijs € 5,– Aanvang 16.30 uur. Presentatie en interviews zijn in de vertrouwde handen van Jelle Van Riet.

Facebookpagina Dordtse Boekenmarkt
Instagram Dordtse Boekenmarkt
kunstrondje dordt
gemeentedordrdrecht
google analytics